Verslag Alzheimer Café 4 februari

Veiligheid en vrijheid

Ja, veiligheid en vrijheid botsen wel eens. Het vinden van de juiste balans daarin is een zoektocht die zorgverleners, persoon met dementie en naasten samen moeten maken. Zo kunnen we de boodschap van deze bijeenkomst samenvatten. Gespreksleider Monique v.d. Heuvel-Bohnen en gast Mariska Slegers, locatiehoofd bij Amalia in Asten, namen de ruim zestig aanwezigen mee in de stappen en overwegingen die in het begeleiden van mensen met dementie gemaakt worden.

Vrijheid is een groot goed in Nederland; het staat niet voor niets omschreven in onze grondwet. Die vrijheid moeten we ook mensen met dementie geven, zo lang dat verantwoord is voor hun eigen veiligheid en die van hun omgeving. Dat geldt als mensen thuis wonen. Moet je mensen met dementie hun sigaretje of wijntje afnemen als ze dat altijd gewend zijn geweest?  Nee, maar kies de momenten. Beperk het aantal rookmomenten, doe (voor de veiligheid) een rookschort aan. Begin niet ’s morgens met dat wijntje, maar beperk het bijvoorbeeld met een klein flesje in de avond. Is iemand gewend om te gaan fietsen of wandelen? Laat dat zo lang mogelijk doorgaan. Zorg wel dat hij/zij een briefje met adresgegevens en een contactadres bij zich heeft.

Dat geldt ook na verhuizing naar een verpleeghuis. Laat de persoon met dementie zo lang mogelijk zijn vertrouwde dingen doen. Daarbij is een goede intake van belang. Hoe is de leefstijl van de persoon met dementie, wat waren de gewoontes en liefhebberijen en welke dingen passen absoluut niet bij hem/haar. Dus roken kan, maar wel buiten en in gezelschap van een verzorgende. Een glaasje wijn? Ja, maar op geschikte momenten en met mate. Wandelen? Ja, maar afhankelijk van de persoon met dementie en in overleg met de naasten: vrij naar buiten (maar wel met briefje met gegevens en eventueel met GPS tracker), alleen in de tuin of alleen binnen het gebouw. Dus het ‘opendeurbeleid’ dat steeds vaker uitgangspunt is, betekent niet dat de deur van het verpleeghuis open gaat en iedere bewoner vrij in en uit kan lopen. Nee, voor iedere bewoner wordt in overleg bekeken wat wel en niet kan en waar verantwoordelijkheid ligt indien iemand de weg terug niet vindt. En: risico’s zijn niet helemaal uit te sluiten.

Ingewikkelder:  hoe vul je vrijheid in als de persoon met dementie niet meer eet of drinkt of zijn medicijnen niet inneemt? Dan is overleg met huisarts/verpleeghuisarts nodig. Kan er een andere, gemakkelijkere vorm van eten/drinken gevonden worden? Is minder, selectief eten een oplossing? Zijn alle medicijnen per se nodig of kan het met minder? Moeilijke keuzes, maar dwingen is geen optie.

Verder werd gewezen op het belang van openheid en van een netwerk. Laat je directe omgeving weten als er van dementie sprake is. Dan snappen de buren bepaald gedrag. En dan kunnen vrienden ingeschakeld worden om eens mee te gaan wandelen. Dan is er vast een lid van de vertrouwde gymclub die de betreffende persoon thuis komt ophalen voor de wekelijkse gym.

Opgemerkt werd ook dat op het gebied van dementievriendelijkheid in Asten nog stappen gezet kunnen worden. In het overleg tussen onder andere gemeenten, zorgverleners en zorginstanties wordt hier gelukkig aandacht aan besteed.

Na de pauze werden niet alleen vragen gesteld aan Mariska Slegers, ook wijkagent Marloes kwam aan het woord en gaf welkome en duidelijke informatie over de mogelijke waarde van de politie/wijkagent. Hoewel dementie geen specifiek onderdeel is van de opleiding is er wel aandacht voor het omgaan met verwarde personen (steeds vaker in het nieuws). Ze gaf voorbeelden over situaties waarin ze te maken kreeg met dementie. Bij een supermarkt kon een klant niet betalen; het bleek dat het ging om een persoon met dementie die geen geld bij zich had. Of een persoon die de weg naar huis (verpleeghuis) niet meer wist. Tip 1 van Marloes: vrouwen staan geregistreerd met de meisjesnaam, dus vermeld op het eerdergenoemde briefje met gegevens de meisjesnaam en niet alleen de gehuwden-naam. Tip 2: zorg dat er een recente foto is van de persoon met dementie. Dan is zoeken gemakkelijker dan met een jeugdfoto. Bij vragen of zorgen over vermissing of veiligheidszorgen van een naaste met dementie kan de politie gebeld worden. Niet op 112 maar op 0900 8844.

Verder waren er vragen over koken op gas, over crisisopvang, wel of niet fietsen en autorijden, de app burgernet en privacy.

Met deze veelheid aan onderwerpen was de avond weer snel om.

Volgende ACP:

Op de eerste dinsdag van maart is het carnaval, dus is er in maart geen Alzheimer Café.

De volgende bijeenkomst is op dinsdag 1 april met als thema: Wat is dementie?

Zie ook het bijbehorende persbericht